De fortificateur

Geen echte functie, maar meer een bijnaam, gebaseerd op de functies van opzichter of officier van Fortificatiën. De fortificateur is de genist bij de bouwdienst. Een tak binnen het regiment met een eigen geschiedenis.De fortificateur is begonnen als parttime vestingbouwer, maar is dat allang niet meer.

‘Gemaeckt ende gesterckt’

De genist bij de bouwdienst komt natuurlijk niet zomaar aan deze bijnaam.Die gaat eeuwen terug. De fortificateur maakte vestingwerken: forten, schansen, linies en vestingen. De bouw van vestingwerken was zeer specialistisch werk. Het vereiste kennis van grondwerk en waterbouw. Fortificateurs hadden ook de bouw van zware baksteenconstructies in de vingers. Bovendien ontwierp de fortificateur soms hele steden en landschappen.

Parttime ingenieur

Fortificateurs waren veelzijdige ingenieurs. Zij lagen niet voor het oprapen. Toch waren zij tot 3 eeuwen geleden vaak nog parttime krachten. De ingenieurs werden ingehuurd voor een bouwproject of veldtocht, en daarna weer ontslagen. Omstreeks 1700 kwamen er ingenieurs als officier in vaste dienst van het leger. Zij dienden in eerste instantie vaak bij de Infanterie of de Cavalerie (de Genie bestond nog niet). Een halve eeuw later was er een Korps Ingenieurs opgericht. Dat stond mede aan de wieg van het huidige Regiment Genietroepen.

De fortificateur van nu

Het Korps Ingenieurs werd 2 keer opgeheven en weer opgericht. Het veranderde 8 keer van naam, maar bestaat nog steeds. Het heette Staf der Genie, Dienst Gebouwen, Werken & Terreinen (DGW&T) en Directie Vastgoed Defensie. Tegenwoordig vallen de militaire ingenieurs onder het RijksVastgoed Bedrijf. Daar werken ook enkele burgers en militairen van andere wapens en dienstvakken. Niet alleen de organisatie veranderde. Ook het werk. Vestingbouw bleef nog lange tijd een belangrijke taak, maar de bouw en het onderhoud van kazernes en andere militaire complexen werd in de loop van jaren steeds belangrijker. Wat bleef was de fortificateur: de genie-officier die als bouwkundig ingenieur het hele ‘gebouwenpark’ van Defensie ontwerpt, bouwt en onderhoudt. Lang niet iedereen zal zich realiseren hoe groot de voetafdruk van al die generaties fortificateurs in Nederland en daarbuiten is. Veel daarvan is nu monument, en zelfs UNESCO-Werelderfgoed (zoals de Nieuwe Hollandse Waterlinie).